Diamenty to bez dwóch zdań najcenniejsze kamienie. Naturalny diament powstaje głęboko w ziemi, przez kilka milionów lat, a tworzenie się jego to długotrwały proces krystalizacji atomów węgla pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia. Te ekstremalne warunki sprawiają, że cechą charakterystyczną diamentu jest jego najwyższa spośród wszystkich kamieni twardość. Wynosi ona 10 w skali Mohsa, co czyni go najtwardszą substancją w przyrodzie.
Innymi nie mniej istotnymi parametrami jest gęstość wynosząca +/- 3,53 g/cm3, oraz współczynnik załamania światła wynoszący 2,42. To, co wpływa na szlachetność diamentu, a tym samym na jego cenę, to: masa, barwa, czystość oraz szlif. W branży jubilerskiej elementy te opisuje zasada 4C. Do rozszyfrowania tego określenia potrzebujemy pierwszych liter angielskich słów carat, colour, clarity, oraz cut.
Carat (masa)
Karat - to jednostka służąca do określania masy, czyli po prostu wagi kamienia szlachetnego, określana skrótem ct. W jaki sposób przeliczyć zatem karat na gram? 1 ct równy jest 0,2 g. Zobaczcie, jak wizualnie wyglądają wszystkie wielkości.
*wartości przybliżone zależne od wartości kamienia
Colour (barwa)
To jedna z najważniejszych cech jakościowych diamentów. Najcenniejsze z diamentów to te o białej barwie. Im bielszy kamień, tym jego wartość jest wyższa. W jubilerstwie bowiem biel ma wiele odcieni, a do oznaczenia kolorystyki stosuje się specjalistyczne oznaczenia.
Barwę diamentów ocenia się porównawczo w stosunku do wzorców w warunkach normalnego dziennego oświetlenia lub jego sztucznego zamiennika.
Od wielu lat gemmolodzy wiążą również fluorescencję z wartością diamentów. Niektórzy nazywają ją nawet piątym C. Stopień fluorescencji jest charakteryzowany jako: brak, słaba, średnia, silna. W ekspertyzie brylantu barwa fluorescencyjna powinna być wymieniona razem z jej stopniem.
Clarity (czystość)
Diamenty ponieważ powstały w sposób naturalny, dlatego mogą posiadać znamiona wewnętrzne: inkluzje, defekty, błędy. To do instytutów gemmologicznych należy ocena czystości tego minerału. Im kamień jest bardziej przezroczysty i im mniej defektów posiada, tym jego wartość jest wyższa. W gemmologi (IDC) stosuje się 7 podstawowych klas czystości:
- LC - lupowo czyste
- VVS - bardzo, bardzo małe znamiona
- VS - bardzo małe znamiona
- SI - małe znamiona
- P1 (I1) - małe/średnie znamiona
- P2 (I2) - większe/liczne znamiona
- P3 (I3) - duże/liczne znamiona
Jak widzicie stosowany jest jeszcze dodatkowy podział klasy czystości przy: VVS, VS, SI - na podklasy 1 i 2 - które determinują wielkość, położenie i liczba znamion, także masa diamentu.
Przy wyższych klasach czystości dodatkowo wyróżnia się jeszcze 2 klasy czystości: FL (Flawless) czyli czyste bez skazy (GIA) oraz IF (Internally Flawless) wewnętrznie czyste (GIA, IGI).
Cut (szlif)
Swoje piękno i „ogień” diament zawdzięcza właściwościom fizycznym, ale również właściwej obróbce czyli szlifowi. Najbardziej pożądanym i cenionym szlifem jest okrągły brylantowy. Dzięki dokładnie temu szlifowi diament staje się brylantem.
Brylantem można nazwać wyłącznie diament o szlifie okrągłym brylantowym, posiadającym 58 fasetek. Dlaczego akurat szlif brylantowy jest tak pożądany? Tu mamy słowo-klucz i jest nim brylancja. Na pewno każdy z Was o tym słyszał. Co to jest?
To nic innego, jak efekty świetlne wydobyte z brylantu. Od stopnia i jakości brylancji zależeć będzie to, jak prezentować będzie się diament, w jaki sposób jego tafle odbijać będą światło i promienie słoneczne, oraz jak szlachetnie ukaże się osadzony w złocie. Czynniki brylancji to:
- brylancja zewnętrzna, czyli połysk i blask kamienia, powstające poprzez odbicie światła od korony kamienia.
- brylancja wewnętrzna, tzw. życie lub jasność kamienia szlachetnego, czyli wewnętrzne odbicie kamienia od jego dolnych fasetek.
- brylancja rozproszona, inaczej zwana grą barw lub ogniem - to nic innego niż sposób, w jaki światło rozprasza się po poszczególnych elementach struktury kamienia.
Choć najbardziej pożądanym szlifem jest szlif brylantowy okrągły, dla którego zarezerwowany jest termin „brylant”, to jest to niejedyna metoda obróbki diamentów. W jubilerstwie stosowane są także inne kształty: szlif szmaragdowy, bagieta, ośmiokąt, szesnastokąt, owal, markiza, łezka (gruszka), serce jak i wiele innych pięknych szlifów fantazyjnych.
Szlify są oceniane. Ich jakość, czyli: proporcje, symetria oraz wykończenie mają wpływ zarówno na cenę, jak również na to, jak będzie „żyła” biżuteria z diamentem.
